Jak ocenić zdolność kredytową przedsiębiorstwa?
W celu zwiększenia sprzedaży wiele firm jest niejako zmuszonych do udzielania kredytów kupieckich. Jednak rozłożenie płatności i wydłużenie jej w czasie powinno zostać poprzedzone analizą zdolności kredytowej kontrahenta. Sprawdzanie możliwości finansowych klientów pozwala podejmować trafne decyzje, którym kontrahentom udzielać kredytów kupieckich, a którym jednak lepiej odmawiać.
Stopniowa budowa zaufania
Określanie zdolności kredytowej kontrahentów wymaga poświęcenia czasu i pieniędzy, dlatego czasami przedsiębiorcy decydują się na skorzystanie z nieco uproszczonej metody. Początkowo udzielają kredytów na niewielkie kwoty oraz określają bardzo krótkie terminy płatności. Jeżeli klient spłaca zobowiązania w wyznaczonym czasie, wysokość każdego kolejnego kredytu jest większa, a okres spłaty zostaje wydłużony. Jest to metoda, która niestety nie zawsze się sprawdza. Rzecz w tym, iż nie udzielając na starcie wysokich kredytów, może pojawić się problem z pozyskiwaniem klientów. Ponadto, nie sposób określić poziom, do jakiego można bezpiecznie podwyższać wysokość kredytu dla danego kontrahenta. Może też okazać się z dnia na dzień, że klient stał się niewypłacalny.
Ocena zdolności kredytowej kontrahenta
W celu zabezpieczenia kredytu, zwłaszcza w przypadku wyższych kwot, konieczne jest określenie zdolności kredytowej klienta. W tym celu niezbędne jest przeprowadzenie szeregu działań, które mają za zadanie oszacować sytuację finansową kontrahenta oraz jego uczciwość. Analizę należy wykonać przed rozpoczęciem współpracy z klientem, a następnie okresowo ją powtarzać. Niezbędna jest także stała ewaluacja systemu wykorzystywanego do szacowania zdolności kredytowej. Fachowcy polecają przeprowadzanie oceny zdolności kredytowej kontrahentów poprzez stosowanie zasady 5C, która pochodzi od angielskich nazw 5 aspektów działania. Wspomniane 5 czynników to:
- Wypłacalność – określana na podstawie analizy finansowej firmy. Analiza bazuje na regulacji przeszłych zobowiązań. Problematyczne bywa niestety zdobycie odpowiednich danych, umożliwiających wiarygodną ocenę wypłacalności.
- Kapitał – dotyczy kapitału, jakim firma dysponowałaby po spłacie wszystkich aktualnych zadłużeń. Kwestię kapitału rozpatruje się na dwóch poziomach – względem całego zadłużenia klienta oraz względem wysokości kredytu kupieckiego.
- Zabezpieczenie – zwykle stanowi je weksel lub wzajemne zadłużenie. Drugie rozwiązanie dotyczy sytuacji, w której w przypadku braku spłaty zobowiązania przez kontrahenta, on również nie otrzymuje zapłaty.
- Warunki ekonomiczne – na tym etapie niejako prognozuje się przyszłość przedsiębiorstwa. Uwzględniając dane makro- i mikroekonomiczne próbuje się określić, jaka będzie sytuacja firmy w najbliższych miesiącach lub latach.
- Charakter – elementem analizy zdolności kredytowej powinno być również określenie charakteru, czyli uczciwości i przejrzystości działań danej firmy.